អ្នកអាចរកឃើញលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសិទ្ធិទទួលការអប់រំពិសេសនៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ានៅក្នុងបទប្បញ្ញត្តិដែលបានអនុម័តដោយក្រុមប្រឹក្សាអប់រំរដ្ឋ។ សូមមើល ជំពូក 5 ក្រមបទប្បញ្ញត្តិរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា (California Code of Regulations, C.C.R.) Sec. 3030។ បទប្បញ្ញត្តិទាំងនេះ ចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី2 ខែមីនា ឆ្នាំ1983។ នេះជាលើកទីមួយហើយដែលរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ាមានគោលការណ៍ឯកភាពទូទាំងរដ្ឋសម្រាប់កំណត់សិទ្ធិទទួលការអប់រំពិសេស។ លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យជាទូទៅ មានភាពស្របគ្នាទៅនឹងគោលការណ៍ណែនាំរបស់សហព័ន្ធក្នុងការកំណត់និយមន័យ “កុមារដែលមានពិការភាព” ។ [34 Code of Federal Regulations (C.F.R.) Sec. 300.8.] លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសិទ្ធិទទួលបានក្រោមច្បាប់របស់រដ្ឋ មិនអាចមានន័យតូចចង្អៀតជាងលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសិទ្ធិទទួលបានក្រោមគោលការណ៍ណែនាំរបស់សហព័ន្ធឡើយ។
រួមសេចក្តីមក បទប្បញ្ញត្តិរបស់សហព័ន្ធនិងរដ្ឋ បង្កើតនូវលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសិទ្ធិទទួលបានសម្រាប់សិស្សទាំងអស់ដែលមានអាយុចាប់ពី 2 ឆ្នាំដល់ 22 ឆ្នាំ ដែលពួកគេកំពុងស្វែងរកសេវាកម្មអប់រំពិសេស។ ដើម្បីទទួលបានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ជាបុគ្គលដែលមានតម្រូវការពិសេសក្រោមលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសិទ្ធិទទួលបាន ការវាយតម្លៃត្រូវតែបង្ហាញថាភាពចុះខ្សោយរបស់សិស្ស មានផលប៉ះពាល់មិនល្អដល់សកម្មភាព ការសិក្សារបស់គាត់ ហើយតម្រូវឲ្យមានការអប់រំពិសេស។ ផ្នែកនៃភាពចុះខ្សោយដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ ដែលមានចែងក្នុងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានសេវារបស់រដ្ឋ រួមមាន៖
- ភាពចុះខ្សោយការស្តាប់
- ភាពចុះខ្សោយទាំងការស្តាប់ និងគំហើញ
- ភាពចុះខ្សោយផ្នែកពាក្យសម្តី ឬភាសា
- ភាពចុះខ្សោយគំហើញ
- ភាពចុះខ្សោយផ្នែកគ្រោងឆ្អឹងធ្ងន់ធ្ងរ
- ភាពមានកម្រិតនៃកម្លាំង និងភាពរឹងមាំ ឬភាពប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយសារបញ្ហាសុខភាពរ៉ាំរ៉ៃ ឬស្រួចស្រាវ (ភាពចុះខ្សោយនៃសុខភាពផ្សេងទៀត)
- អូទីស៊ីម
- ពិការភាពផ្នែកបញ្ញា
- វិបត្តិផ្លូវចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ
- ពិការភាពផ្នែកសិក្សា
- ពិការភាពចម្រុះច្រើនផ្នែក
- ការរងរបួសខួរក្បាលធ្ងន់ធ្ងរ និង
- ពិការគ-ថ្លង់។ [34 C.F.R. Sec. 300.8; 5 C.C.R. Sec. 3030.]
ក្រុមការងារកម្មវិធី IEP (រួមមានសមាសភាពឪពុកម្តាយ និងអ្នកជំនាញវិជ្ជាជីវៈដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់) ធ្វើការកំណត់ជាក់ស្តែងទៅលើការទទួលបានសិទ្ធិអប់រំពិសេស និងសេវាកម្មពាក់ព័ន្ធនានា ផ្អែកលើរបាយការណ៍វាយតម្លៃ។ សេចក្តីចម្លងមួយច្បាប់នៃរបាយការណ៍នេះ ត្រូវតែប្រគល់ទៅដល់ឪពុកម្តាយ។ [20 U.S.C. Sec. 1414(b)(4) & (5); 34 C.F.R. Secs. 300.306(a)(1) & 300.322(f).] មណ្ឌលសិក្សាធិការ ត្រូវតែធានាថាឪពុកម្តាយគឺអ្នកចូលរួមពេញលេញនៃក្រុមការងារកម្មវិធី IEP នៅក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តពាក់ព័ន្ធនឹងការដាក់បញ្ចូលក្នុងការសិក្សានេះ។ [34 C.F.R. Sec 300.327; Cal. Ed. Code Sec. 56342.5.]
ពាក់ព័ន្ធនឹងកម្រិតអាយុអប្បបរមា កុមារម្នាក់អាចមានសិទ្ធិទទួលបានសេវាអប់រំពិសេស ជាទម្រង់នៃសេវាអន្តរាគមន៍ពីដើមទី តាំងពីចាប់កំណើតមក។ មើលជំពូក 13 ព័ត៌មានស្តីពីសេវាអន្តរគមន៍ពីដើមទី ក្រោយអាយុបីឆ្នាំរហូតដល់អាយុចូលរៀន កុមារម្នាក់អាចនឹងមានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំពិសេសថ្នាក់មត្តេយ្យសិក្សា។ មើលជំពូក 12 ព័ត៌មានស្តីពីការសេវាអប់រំថ្នាក់មត្តេយ្យសិក្សា
ពាក់ព័ន្ធនឹងអាយុអតិបរមា (ឧបមាថាសិស្សនោះមិនទាន់បញ្ចប់ការសិក្សានៅវិទ្យាល័យដែលមានសញ្ញាបត្រធម្មតា) សិស្សម្នាក់អាចបន្តមានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំពិសេស រហូតដល់ផុតអាយុ 18 ឆ្នាំ [Cal. Ed. Code Sec. 56026(c)(4)]។ សិស្សដែលមានអាយុចន្លោះពី 19 ដល់ 21 ឆ្នាំ អាចបន្តស្ថិតនៅក្នុងការអប់រំពិសេស នៅពេលស្ថានភាពដូចខាងក្រោមនេះកើតឡើង៖
- គាត់ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងការអប់រំពិសេស នៅពេលគាត់គ្រប់អាយុ 19 ឆ្នាំ
- គាត់មិនបានបំពេញតាម “ស្តង់ដាបំណិនសមត្ថភាព” របស់គាត់
- គាត់មិនបានបំពេញ “វគ្គសិក្សាដែលបានកំណត់” របស់គាត់ ឬ
- គាត់មិនបានទទួលសញ្ញាបត្របញ្ចប់ការសិក្សានៅវិទ្យាល័យធម្មតាពីវិទ្យាល័យណាមួយ។ [34 C.F.R. Sec. 300.102, Cal. Ed. Code Sec. 56026(c)(4). 56026.1.]
“វគ្គសិក្សាដែលបានកំណត់” គឺជាបណ្តុំស្តង់ដាដែលបានបង្កើតឡើងដោយក្រុមប្រឹក្សាអប់រំតាមមូលដ្ឋានសម្រាប់ការប្រគល់សញ្ញាបត្រ ឬវិញ្ញាបនបត្រ។ [Cal. Ed. Code. Sec. 56026.1.] វគ្គសិក្សាអាចរួមបញ្ចូលនូវមុខវិជ្ជា ឬក្រេឌីតដែលបានតម្រូវដោយមណ្ឌលសិក្សាធិការផ្នែកភាសាអង់គ្លេស គណិតវិទ្យា អំណាន ។ល។ “ស្តង់ដាបំណិនសមត្ថភាព” គឺជាការវាស់ស្ទង់សមត្ថភាពសិស្សទៅលើបំណិនមូលដ្ឋានដូចជាអំណាន សំណេរ និងគណិតវិទ្យា។ រយៈពេលដែលសិស្សអាចបន្តស្ថិតនៅក្នុងការអប់រំពិសេស ក្រោយគម្រប់ខួបកំណើតអាយុ 22 ឆ្នាំ ជាធម្មតាគឺអាស្រ័យលើខែដែលគាត់គ្រប់អាយុ 22 ឆ្នាំនោះ។ ប្រសិនបើសិស្សកើតនៅចន្លោះថ្ងៃទី1 ខែមករា និងថ្ងៃទី30 ខែមិថុនា នោះគាត់គ្រាន់តែអាចបន្តស្ថិតនៅក្នុងកម្មវិធីសម្រាប់ឆ្នាំសារពើពន្ធនៅសេសសល់ដែលត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី30 ខែមិថុនាតែប៉ុណ្ណោះ បូករួមទាំងកម្មវិធីឆ្នាំសិក្សាបន្ត។ ប្រសិនបើគាត់កើតនៅក្នុងខែកក្កដា ខែសីហា ឬខែកញ្ញា ហើយស្ថិតនៅក្នុងប្រតិទិនឆ្នាំសិក្សាពីមុនមក ពេលនោះគាត់ត្រូវទទួលបានដំណោះស្រាយដូចគ្នា និងអាចបន្តស្ថិតនៅក្នុងកម្មវិធីនេះរហូតដល់ដំណាច់ឆ្នាំសារពើពន្ធពីមុនមកដែលត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី30 ខែកក្កដា។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើសិស្សកើតនៅក្នុងខែកក្កដា ខែសីហា ឬខែកញ្ញា ហើយស្ថិតនៅក្នុងប្រតិទិនសិក្សានៅសាលាពេញមួយឆ្នាំ នោះគាត់អាចបញ្ចប់រយៈពេលបច្ចុប្បន្ននេះ បើទោះបីជារយៈពេលនេះពន្យារទៅឆ្នាំសារពើពន្ធបន្ទាប់ក៏ដោយ។ សិស្សដែលកើតនៅក្នុងខែតុលា ខែវិច្ឆិកា ឬខែធ្នូ អាចបន្តស្ថិតនៅក្នុងការអប់រំពិសេសរហូតត្រឹមថ្ងៃទី31 ខែធ្នូនៃឆ្នាំដែលគាត់គ្រប់អាយុ 22 ឆ្នាំតែប៉ុណ្ណោះ លើកលែងតែគាត់បញ្ចប់កម្មវិធី IEP របស់គាត់ផ្សេងទៀត នៅដំណាច់ឆ្នាំសារពើពន្ធបច្ចុប្បន្ននោះ។ [Cal. Ed. Code Sec. 56026(c)(4)]